Gmina wobec żądań i roszczeń związanych z uchwaleniem lub zmianą planu miejscowego. Praktyczne aspekty rozpatrywania roszczeń właścicieli i negocjowania sposobów ich realizacji.

Podczas szkolenia zaprezentujemy aktualne zasady zgłaszania i dochodzenia przez podmioty prywatne roszczeń związanych z działalnością planistyczną gminy. W szczególności roszczeń o charakterze odszkodowawczym z powodu obniżenia wartości nieruchomości lub utrudnień w korzystaniu z niej w dotychczasowy sposób. Nasze analizy dotyczyć będą zagadnień z zakresu oceny zasadności i wysokości roszczenia oraz na prowadzeniu negocjacji mających na celu pozasądowe uzgodnienie należnych właścicielowi świadczeń. Odpowiemy również na pytanie: Czy w ramach uwzględnienia roszczenia, jest możliwe zbycie nieruchomości z publicznego zasobu nieruchomości?

• Dowiesz się czym mogą skutkować zmiany planistyczne gminy dla właścicieli nieruchomości.
• Dowiesz się jakie znaczenie ma luka planistyczna dla ustalenia zmiany przeznaczenia nieruchomości.
• Poznasz ogólne zasady realizacji roszczeń właściciela/ wieczystego użytkownika związanych z uchwaleniem lub zmianą planu miejscowego.
• Zapoznasz się z prawidłową treścią zgłoszenia roszczenia przez uprawniony podmiot.
• Będziesz potrafił ustalić przesłanki i definiować rzeczywiste szkody poniesione przez właściciela pozwalające na realizację roszczenia o odszkodowanie za szkodę spowodowaną niemożnością lub istotnym ograniczeniem w korzystaniu z nieruchomości.
• Dowiesz się, czy postanowienia i skutki decyzji o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu mogą generować roszczenia właścicieli lub wieczystych użytkowników przeciwko gminie.

1. Zagadnienia ogólne dotyczące działań planistycznych gminy oraz ich skutków dla właścicieli nieruchomości.

• Weście w życie planu miejscowego lub jego zmiany oraz ich skutki dla praw i obowiązków właścicieli nieruchomości.
• Przeznaczenie nieruchomości w planie miejscowym i zmiana tego przeznaczenia – czy każda zmiana przeznaczenia nieruchomości w planie miejscowym będzie uzasadniała podniesienie roszczeń.
• Skutki wprowadzenia mieszanego przeznaczenia nieruchomości lub rozszerzenia przeznaczenia o inne, wcześniej nie występujące w planie.
• Skutki istnienia luki planistycznej (czasu, kiedy dla danego terenu plan miejscowy nie obowiązywał) dla ustalenia zmiany przeznaczenia i możliwości zgłaszania roszczeń wobec gminy.
• Inne uwarunkowania, decyzje i akty wpływające na treść planu miejscowego, które ograniczają możliwość dochodzenia roszczeń przez właścicieli.

2. Zasady ogólne realizacji roszczeń właściciela/ wieczystego użytkownika związanych z uchwaleniem lub zmianą planu miejscowego.

• Cel roszczenia oraz jego konstrukcja prawna. Czy uprawniony zawsze może wybrać korzystniejszy w swoim mniemaniu sposób realizacji żądania?
• Zakres roszczenia właściciela/wieczystego użytkownika – czy roszczenie może dotyczyć zmiany przeznaczenia także nieruchomości sąsiednich?
• Termin na zgłoszenie roszczenia. Wygaśnięcie roszczenia czy przedawnienie roszczenia? Omówienie aktualnego orzecznictwa sądów i praktyki właściwych organów.
• Czy można skierować do gminy pismo, które faktycznie nie jest zgłoszeniem roszczenia? Jakie cechy lub treść powinno mieć zgłoszenie roszczenia przez uprawniony podmiot?
• Jak powinien wyglądać proces uwzględnienia roszczenia na drodze pozasądowej (polubownie) i jakie postanowienia powinny znaleźć się w dokumencie podsumowującym ustalenia stron?
• Jakie dowody powinien przedstawić uprawniony podmiot celem wykazania istnienia roszczenia oraz jego wartości na etapie pozasądowym? Czy jest możliwe uwzględnienie roszczenia wyłącznie na podstawie oświadczeń podmiotu kierującego żądanie do gminy?
• Decyzja o warunkach zabudowy wydana dla nieruchomości – jakie skutki wywołuje w uprawnieniach właściciela i czy może stanowić podstawę roszczenia odszkodowawczego przeciwko gminie? Omówienie problematyki w kontekście aktualnego orzecznictwa sądów.

3.Roszczenie o odszkodowanie za szkodę spowodowaną niemożnością lub istotnym ograniczeniem w korzystaniu z nieruchomości.

• Przesłanki ustawowe pozwalające na realizację roszczenia:
  • Czy zawsze musi dojść do zmiany przeznaczenia nieruchomości, której właściciel występuje z roszczeniem?
  • Jak ustalać dotychczasowy sposób korzystania z nieruchomości? Czy chodzi o sposób zagospodarowania nieruchomości czy też może chodzić o aspekty takie jak spokój i brak szkodliwego oddziaływania z gruntów sąsiednich?
  • Kiedy ograniczenie w korzystaniu z nieruchomości jest istotne, a kiedy nie ma jeszcze cechy istotności?

• Definiowanie rzeczywistej szkody poniesionej przez właściciela/użytkownika wieczystego oraz kryteria ustalania jej wysokości – omówienie aktualnego orzecznictwa sądów.
• Żądanie wykupu nieruchomości lub jej części – w jakich warunkach żądanie może być uwzględnione oraz jakie czynności gminy wymagane są do jego realizacji i kto poniesie koszty tych działań?
• Oferowanie nieruchomości zamiennej a zasada prawidłowej gospodarki w ramach gospodarowania publicznym zasobem nieruchomości.

4. Roszczenie o odszkodowanie z tytułu obniżenia wartości nieruchomości.

• Przesłanki ustawowe pozwalające na realizację roszczenia:
  • Obniżenie wartości nieruchomości i związek przyczynowy z działaniem gminy w obszarze planistycznym. Wymogi formalne w zakresie wykazania tych przesłanek
  • Zbycie nieruchomości – czy musi nastąpić, by powstało roszczenie, czy też roszczenia można dochodzić jeszcze przed zbyciem? Czy każda umowa przenosząca własność pozwala na dochodzenie roszczenia o odszkodowanie? Czy konieczne jest odniesienie straty ze zbycia nieruchomości?
  • Czy obniżenie wartości nieruchomości może być wyliczane w oderwaniu od ceny zbycia, czy też cena zbycia przesądza o zaistnieniu przesłanki do żądania odszkodowania?
• Czy w ramach uwzględnienia roszczenia jest możliwe zbycie nieruchomości z publicznego zasobu nieruchomości?

5. Inne decyzje i akty administracyjne z zakresu planowania przestrzennego które mogą stanowić źródło roszczenia właściciela nieruchomości.

• Decyzja o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu. Czy jej postanowienia i skutki mogą generować roszczenia właścicieli lub wieczystych użytkowników przeciwko gminie?

Pracownicy samorządu terytorialnego, w szczególności zaś pracownicy urzędów gmin i urzędów miast zajmujących się działalnością planistyczną i organizacją ładu przestrzennego. Szkolenie nie dotyczy podmiotów, których nieruchomości są objęte uchwaleniem lub zmianą planu miejscowego.

Doświadczony trener, od 2008 roku prowadzi wysoko oceniane szkolenia z zakresu gospodarki nieruchomościami publicznymi i obrotu nieruchomościami. Absolwent aplikacji sądowej. Autor kilkudziesięciu publikacji z zakresu gospodarowania nieruchomościami publicznymi, cywilno-prawnych aspektów obrotu nieruchomościami i zamówień publicznych.