Ponad 8 lat współpracy FRDL ukraińskimi samorządami w ramach Programu USAID DOBRE!
Czym jest Program USAID DOBRE?
Program USAID DOBRE (Decentralization Offering Better Results and Efficiency) – to dziewięcioletni projekt pomocowo-rozwojowy finansowany przez Amerykańską Agencję ds. Rozwoju Międzynarodowego (USAID), realizowany we współpracy z Rządem Ukrainy przez międzynarodowe konsorcjum, którego liderem jest Global Communities. Fundacja Rozwoju Demokracji Lokalnej im. Jerzego Regulskiego jest jednym z głównych partnerów tego przedsięwzięcia.
Program rozpoczął się w 2016 roku i od tego czasu wspiera ukraińskie samorządy w wykorzystaniu szans i sprostaniu wyzwaniom, jakie wynikają z reform decentralizacyjnych. Przez wszystkie te lata FRDL udzielało różnorodnego wsparcia ponad 100 ukraińskim samorządom z 10 regionów Ukrainy. Działania te obejmowały: wsparcie merytoryczne w zakresie planowania strategicznego, organizację szkoleń i warsztatów, przygotowanie i przeprowadzenia serii wizyt studyjnych do Polski.
W trakcie trwania projektu byliśmy zmuszeni do modyfikowania naszego planu, ale nie wstrzymaliśmy pomocy dla ukraińskich samorządów. Najpierw przez pandemię koronawirusa musieliśmy większość działań prowadzić online. To jednak wybuch pełnoskalowej wojny Federacji Rosyjskiej z Ukrainą w lutym 2022 roku zmienił praktycznie wszystko. Niektóre z gromad objętych wsparciem FRDL znajdowały się (bądź nadal znajdują) na terenach bezpośrednio objętych działaniami wojennymi lub były tymczasowo okupowane. Wyzwolenie także nie oznacza dla ukraińskich samorządów powrotu do stanu sprzed wojny. Nowa sytuacja przyniosła nowe problemy i wyzwania – migrację mieszkańców, zniszczoną infrastrukturę, odpływ pracowników i przedsiębiorców, ograniczone zasoby finansowe, konieczność zapewnienia pomocy osobom poszkodowanym przez wojnę i wiele innych.
Pomoc w obliczu wojny
Jeszcze zanim wygasiliśmy działania zaplanowane przed 2022 rokiem, zaczęliśmy przygotowania do kontynuacji wsparcia w nowych, ekstremalnie trudnych wojennych warunkach. Zgodnie z nowymi celami programu, obecne działania koncentrują się na pomocy dla ukraińskich samorządów w przezwyciężeniu skutków wojny, odbudowie oraz kontynuowaniu drogi zrównoważonego rozwoju.
W okresie kwiecień-sierpień 2023 roku zorganizowaliśmy cykl ogólnokrajowych webinariów skupiających się na kwestiach ważnych w kontekście przygotowania do procesu odbudowy i dalszego rozwoju ukraińskich jednostek samorządowych.
Z kolei już w grudniu 2023 roku wznowiliśmy działania realizowane w bezpośredniej współpracy z samorządami partnerskimi Programu USAID DOBRE, wspierając je w zakresie planowania i zarządzania strategicznego. Do końca marca tego roku przeprowadziliśmy monitoring planowania strategicznego w 52 ukraińskich jednostkach samorządowych. W sumie odbyło się 156 zdalnych spotkań monitoringowych, w których uczestniczyło 645 osób. Od czerwca trwa kolejna faza współpracy polegająca na wypracowaniu aktualnych wersji strategii rozwoju gromad, uwzględniających realia toczącej się wojny i jej konsekwencji dla społeczności lokalnej. W ramach moderowanych przez ekspertów FRDL prac strategicznych zrealizowane zostały w tym roku: 182 warsztaty strategiczne przy udziale 2345 osób, 82 wywiady fokusowe z 629 osobami, a także konsultacje społeczne przy aktywnym udziale 965 przedstawicieli społeczności lokalnych. W efekcie tych działań sfinalizowane zostały strategie rozwoju dla 31 ukraińskich gromad, w tym dla gromad bezpośrednio poszkodowanych przez toczącą się wojnę.
Wizyty studyjne w Polsce
Rok 2024 to także seria wizyt studyjnych w Polsce dla ukraińskich samorządowców. Od maja do września goście z Ukrainy odwiedzili gminy i stolice województw małopolskiego, mazowieckiego, pomorskiego i zachodniopomorskiego. W sumie w wizytach uczestniczyło 120 osób, z 10 regionów Ukrainy, również tych bezpośrednio doświadczonych przez działania wojenne. Wizyty studyjne to, zdaniem ich uczestników, nieoceniona okazja do nauki i wymiany doświadczeń: Każda taka wizyta zagraniczna to niepowtarzalna szansa na poznanie bezcennego doświadczenia kolegów, którzy odnieśli sukces w swojej pracy. To także szansa na znalezienie nowych partnerów i ludzi o podobnych poglądach, co jest niezwykle ważne w tak trudnym dla naszej społeczności czasie. Jeszcze raz dziękujemy Programowi DOBRE za wszechstronne wsparcie i stworzenie nowych możliwości rozwoju – napisała jedna z uczestniczek.
Cytując z kolei oficjalny list Dyrektora Programu USAID DOBRE: Wizyty studyjne okazały się dużym sukcesem. Nasi uczestnicy przekazali nam, że wizyty studyjne były niezwykle przydatne i pożyteczne, a także dostarczyły im informacji, doświadczeń i nowych pomysłów, które będą przydatne w ich własnej pracy. … Chciałbym wyrazić swoją wdzięczność FRDL za wspaniałą pracę, która sprawiła, że wizyty okazały się takim sukcesem. FRDL odegrało kluczową rolę w organizacji wizyt studyjnych, zidentyfikowaniu i przygotowaniu do wizyt polskich jst, a także w zapewnieniu doskonałego wsparcia merytorycznego i organizacyjnego przez cały czas trwania wizyty. Wsparcie FRDL było na najwyższym poziomie pod każdym względem.
Program USAID DOBRE ciągle trwa. Obecnie pracujemy nad strategiami rozwoju dla kolejnych 18 ukraińskich jednostek samorządowych. W objętych działaniami gromadach odbywają się warsztaty strategiczne, wywiady fokusowe oraz konsultacje społeczne (w stopniu w jakim umożliwiają to lokalne uwarunkowania i kwestie bezpieczeństwa).
Program jest realizowany przez międzynarodowe konsorcjum, którego liderem jest Global Communities i obejmuje następujące organizacje partnerskie:
• Fundacja Rozwoju Demokracji Lokalnej im. Jerzego Regulskiego (FRDL)
• The Ukrainian Crisis Media Center (UCMC)
• Małopolska Szkoła Administracji Publicznej Uniwersytetu Ekonomicznego w Krakowie (MSAP/UEK)
(W ciągu pierwszych sześciu lat realizacji projektu DOBRE w skład konsorcjum wchodziły także National Democratic Institute oraz SocialBoost.)
Więcej na temat programu można przeczytać TUTAJ.